i-zine nr.13 Ilone Blaauw Veilig veranderen week 20 2014.

• De overeenkomst tussen je plek in je familie- en je organisatiesysteem.
• Het verschil tussen hoe dieren en mensen hun plek vinden.
  
• Wat wél werkt.

Wil je je mentale weerbaarheid testen en oefenen met het creëren van veiligheid in een groep? Organiseer dan een familieweekend. Huur één niet al te ruim huis met flink wat volwassenen, een paar frisse nieuwkomers, pubers en twee honden die elkaar niet goed kennen. Plan dit in een weekend met weersvoorspelling code rood en kijk wat er gebeurt.

Honden geven het goede voorbeeld. Zij verkennen het nieuwe territorium. Zoeken rustig een eigen plek. Wanneer ze elkaar tegenkomen, draaien ze grommend en dreigend om elkaar heen. De nekharen omhoog, de oren plat. Na een kort, spannend moment, vliegen ze elkaar aan. Een vechtpartij volgt, die – mits niet onderbroken door een bezorgde volwassene- snel is beslist. De minst fysiek weerbare delft het onderspit. De orde is bepaald en de rust keert weer.

En wat doet mijn familie? Ieder zoekt bij binnenkomst snel een eigen plekje. Gooit zijn spullen neer; dat is maar duidelijk voor de laatkomers. Tijdens het koken schieten we al in de bekende gezinspatronen. Ouder, oudste, middelste, jongste kind, vallen automatisch terug in hun rol. De nieuwkomers proberen ook een positie in te nemen. De spanning groeit, onder een deken van gezelligheid. We reageren non-verbaal. We praten óver, niet met elkaar en vullen in wat de ander denkt en voelt. Zo werkt het in ons familiesysteem.

Geen gegrom, geen gevecht. Was het maar zo! In mijn werk met teams zie ik dit ook vaak. Hoe vind je je plek in een systeem? Wat zijn de normen en waarden, de achtergronden en hoe sluit je daarop aan? Strookt dit met jouw eigen cultuur, karakter en communicatiewijze? Stel je je afwachtend op of toon je extra inzet? Hoe reageert de groep op jou? Stellen zij zich open? Vaak geeft dit spanning aan beide kanten.

Waarom nemen we op een dergelijk moment geen voorbeeld aan de honden? Grommen, je tanden laten zien, flink rollebollen, de krachten meten en kijken wie er wint? Omdat je dat gênant vindt op de werkvloer? Dat kan ik me voorstellen. Maar neem het niet te letterlijk. Het wordt namelijk zeker niet veiliger wanneer we weg vluchten, ons verstoppen achter onze verdedigingsmechanismen of zwijgen. Noch door een geforceerd gesprek aan te gaan, gevoed door de irritaties over datgene wat de ander in onze ogen moet veranderen.

Wat wél werkt is samen in beweging komen. Dit merkte ik gelukkig weer tijdens mijn familieweekend en is de basis van mijn teambegeleiding. Rollebollen gaat me wat te ver, dus kies ik voor een andere teambuildingsactiviteit. Bijvoorbeeld wandelen, een speurtocht, een groepscollage maken of koken. Samen bezig zijn vergemakkelijkt het bespreken van en luisteren naar elkaars verhalen. Patronen, kwaliteiten en valkuilen worden vanzelf zichtbaar. Al doende erkent men de behoefte achter irritaties zoals die aan acceptatie of erkenning. Deze aanpak zorgt voor openheid en kwetsbaarheid. Spannend! Zeker voor de techneuten waar ik vaak mee werk.

De uiteindelijke ‘groepsfoto’, laat zien wat de winst kan zijn. Een groep stralende mensen (en dieren), die zich écht veilig voelt bij elkaar, ieder op de eigen plek.

TIP

Als jouw team niet lekker loopt of er komt een nieuweling bij, investeer dan bewust in het creëren van veiligheid. Organiseer een gezamenlijke, teambuildingsactiviteit en maak plek!

Mocht je hierbij begeleiding willen, kijk dan naar: samen aan de lat.

Zonnige groet!