I-zine nr 23 Ilone Blaauw Veilig veranderen week 42 2014

Een zelfbewust leider schept ruimte

“Mijn baas is als een grote eik. Onder zijn rijke bladerdak groeit niets. Ik overleef door in de straal daarbuiten zaadjes te strooien en water te geven”. Aldus een wat cynische collega uit de veiligheidswereld. Ik noem hem Henk. Zijn leidinggevende is iemand met veel ervaring en inhoudelijke kennis. Hij is echter zo kritisch en perfectionistisch, dat hij alles en iedereen tot in de details onder controle houdt.

Ik vraag Henk of hij zijn leidinggevende hierop feedback geeft of hulp vraagt bij zijn collega’s? Hij gelooft niet dat dit zal leiden tot verandering in deze organisatie, met als doel het voorkomen en bestrijden van risico’s. Over het algemeen zijn mensen in deze sector enerzijds avonturiers met lef, anderzijds loyale hulpvaardige zekerheidszoekers. Dus kiest Henk voor zekerheid en zoekt avontuurlijke projecten in en vooral buiten zijn reguliere werk. Op deze manier houdt hij het vol. Waarom? De beloning is niet verkeerd en andere banen liggen niet voor het opscheppen! Zijn situatie is blijkbaar niet frustrerend genoeg om te veranderen.

Toch zou het zoveel leuker en beter voor Henk en zijn leidinggevende kunnen werken! Maar hoe kom je samen uit dit patroon van controle houden en ruimte zoeken? Allereerst door de achtergrond ervan te begrijpen. In veiligheidsorganisaties is bestuurlijk gezag leidend. Vaak handelen zij uit angst voor politiek afbreukrisico. De top van de operationele dienst reageert als echte hulpverlener; onverschrokken en met acute oplossingen. Die dient de operationele organisatie onder strakke controle uit te voeren,

Zie daar de interne crisis! Professionals, zoals Henk, houden hier niet van. Ze klagen via ondernemingsraden of zoeken hun ruimte binnen of buiten het werk, Deze reactie roept meer controle en heerszucht op. Zo ontstaat een moeilijk te doorbreken negatieve spiraal. Verhoogd ziekteverzuim en een ‘wij-zij’ cultuur zijn symptomen van oplopende spanning. Iedereen heeft het te druk met controle en uitvoering om stil te staan bij wat er gaande is.

Wat ik thuis doe, gun ik leidinggevenden en teams in organisaties. Rustig en diep inademen en loslaten. Dat brengt je terug bij jezelf. Soms is echt afstand nemen nodig. Dan raak je bewust van je de neiging tot hulpverlenen, verantwoordelijk voelen en het probleem direct zelf op te lossen. Of erken je de hang naar berusting en het zoeken van avontuur, buiten de gegeven kaders om. Sta jezelf en de ander toe om even niets te doen! Jezelf niet groot of juist klein maken, licht en lucht toelaten en met nieuwsgierigheid kijken naar wat er om je heen wil groeien. Wat en hoe je water geeft of krijgt is aan jou!

Tip

Tel eens tot 10 en sta stil bij wat voor boom jij wil zijn. Hoe zie jij er uit, waar sta je, hoe stevig ben je geworteld? Hoe dik en wijdverbreid zijn je takken, komt er licht doorheen? Groeit er iets in jouw schaduw? Misschien heb je wat te snoeien, uit te dunnen, water te geven? Of moet je eens even niets ‘doen’ en er gewoon ‘zijn’? Zodat anderen meer in het licht komen en ruimte ervaren. Om te doen wat hen goeddunkt op een manier die bij hen past. Zie je al die kleine nieuwe lootjes al voor je? Wat een belofte voor een prachtig nieuw bos in de toekomst!

Hartelijke groet,

P.S. En vergeet onze workshop over de kracht van generaties niet! op 17 november a.s. van 15-19 uur.